اردیبهشت 8, 1403

هیولای تنهایی در کمین سلامتی انسان؛ نگاهی به صدمات جسمی و روانی تنهایی

بر کسی پوشیده نیس که سبک زندگی ما اثر زیادی بر سلامتی جسمی و روانی ما داره.
مثلا، عادات غذایی و اندازه خواب ما نقش بسیار مهمی در سلامتی ما اجرا می کنه.
اما نوع دیگری از سبک زندگی هم هست که اثرات اون بر سلامتی ما بهش اهمیت داده نمیشه و اون چیزی نیس جز تنهایی.

قبل اینکه به اثرات تنهایی بر سلامتی بپردازیم، لازمه که معنی این کلمه رو خوب درک کنیم.
تنهایی دو نوعه: خارجی و داخلی. تنهایی خارجی به حالت فیزیکی تنها بودن یا تنهایی اجتماعی اشاره داره.
اما تنهایی داخلی به حس تنهایی ای اشاره داره که حتی وقتی که شخص واقعا تنها نیس اینجور احساسی داره.
در واقع این حالت جنبه احساسی داره نه فیزیکی. تنهایی داخلی به دلیل فرقی که میان اندازه رابطه اجتماعی دلخواه و واقعی شخص هست، باعث پریشونی اون می شه.

هر دو نوع تنهایی سلامتی آدم رو در خطر قرار میدن.

اما آسیبای جسمی و روانی به وجود اومده به وسیله تنهایی چه هستن؟

تنهایی خطر مرگ زودرس رو زیاد می کنه

روانشناسان دو تحقیق در مورد اثر کلی تنهایی به عنوان خطر فاکتوری واسه مرگ زودرس (زودتر از متوسط سن مرگ تو یه گروه خاص) انجام دادن.

در تحقیق اول، اثر اندازه روابط اجتماعی و دیگه شاخصای اجتماعی (مثل گستردگی شبکه اجتماعی و پشتیبانی اجتماعی قابل درک) بر خطر وقوع مرگ بررسی شد.
بیشتر از ۳۰۰ هزار نفر در این تحقیق شرکت کردن و معلوم شد پایین بودن اندازه شاخصای روابط اجتماعی، خطری مشابه مصرف روزانه ۱۵ سیگار بوجود میاره. شرکت کنندگانی که از روابط اجتماعی قوی تری بهره مند بودن احتمال زنده موندن اونا ۵۰ درصد بیشتر بود.

تحقیق دوم ۳/۴ میلیون شرکت کننده داشت و بر تنهایی داخلی و واقعی و تنهایی اجتماعی فیزیکی متمرکز بود. طی این تحقیق معلوم شد هر دو نوع تنهایی تا ۳۰ درصد خطر مرگ زودرس رو زیاد می کنن. روانشناسان فکر می کنن این مسأله  خطر مرگ زودرس بر اثر چاقی، نبود جنب و جوش جسمی و آلودگی هوا رو هم زیاد می کنه.

این مطلب را هم بخوانید :   چگونه از کسانی که دوستشان داریم در طول دوره شیمی درمانی مراقبت کنیم؟
تنهایی منتهی به افسردگی می شه

تنهایی می تونه خطر فاکتوری مؤثر در افسردگی باشه. طی تحقیقی در سال ۲۰۰۶ روی افراد میانسال تا سالخورده مشاهده شد بالاتر بودن اندازه تنهایی با بیشتر شدن علائم افسردگی مرنبط بود و این رابطه تا آخر عمر ثابت باقی می مونه.

تنهایی التهابات بدنی رو زیاد می کنه

طی تحقیقی در سال ۲۰۰۷ اثر احساس تنهایی بر ژنا بررسی شد.
در این تحقیق مشاهده شد ژنایی که در التهابات بدنی (روش دفاعی بدن) نقش دارن در آدمایی که احساس تنهایی می کنن فعال تر هستن.

عکس العمل ژنتیکی بدن به مسأله تنهایی، ریشه در نسلای گذشته ما داره.
بدن ما هنوز تنهایی و تنهایی رو مثل صدها سال پیش یه تهدید حساب می کنه، چون که در اون زمان تنهایی می تونست به معنی قرار گرفتن در برابر حمله حیوانات یا گروه دیگری از آدما باشه. التهاب بدنی یه جور ساختار دفاعی واسه مراقبت از ما در برابر عفونتا و آسیبا هستش، اما التهاب بیشتر از اندازه بدن می تونه منتهی به بیماریای خطرناکی مثل سرطان شه.

تنهایی می تونه تعامل با بقیه رو سخت تر کنه

کسایی که احساس تنهایی بیشتری دارن، موقعیتای اجتماعی رو تهدید آمیزتر می دونن. تنهایی اندازه تعاملات اجتماعی فرد رو زیاد می کنه چون اونو تشویق می کنه تا روابطی رو که واسه اون تهدیدآمیز یا از دست رفته هستن رو بازسازی یا جانشین کنه، مسأله ای که باعث حساسیت بیشتر افراد فقط در برابر اطلاعات مثبت و منفی اجتماعی می شه.

علاوه بر این، به لطف تعصب تکاملی، آدما از رابطه با کسی که ممکنه دشمن اونا باشه می ترسن. یه جور ساختار عصبی موجب می شه افراد فقط در موقعیتای اجتماعی با دودلی زیادی مواجه باشن.

تنهایی خطرابتلا به بیماریای قلبی رو زیاد می کنه

تنهایی با مشکلات قلبی-عروقی ربط داره.
طی پژوهشی در سال ۲۰۱۶ با حضور ۱۸۱ هزار شرکت کننده معلوم شد تنهایی و تنهایی اجتماعی با افزایش ۳۲ درصدی خطر وقوع سکته مغزی و افزایش ۲۹ درصدی خطر دچار شدن به مریضی قلبی کرونری ربط داره.

این مطلب را هم بخوانید :   گشتی در باغ شاهزاده؛ بزرگ ترین باغ ایرانی

تنهایی روبرو شدن با اضطراب رو سخت تر می کنه

تحمل اضطراب زندگی روزمره به تنهایی در مقایسه با تحمل اون به کمک بقیه، می تونه صدمات بیشتری به سلامتی فرد وارد کنه.
طی تحقیقی در سال ۲۰۰۷ مشاهده شد پشتیبانی اجتماعی شاید یه جور عکس العمل عصبی-شیمیایی در بدن به وجود می آورد که موجب انعطاف پذیری در برابر اضطراب می شه.
یافته های این تحقیق هم اینکه نشون داد پشتیبانی اجتماعی شاید آسیب پذیری محیطی و ژنتیکی نسبت به اضطراب رو کاهش می کنه.

تنهایی می تونه اثری منفی بر عادتای غذایی داشته باشه

طی پژوهشی در سال ۲۰۱۲ با موضوع رابطه بین مشکلات خورد و خوراک و تنهایی معلوم شد میان خیلی از ویژگیای تنهایی با نوعای جورواجور مشکلات خورد و خوراک مثل آنورکسی (کم اشتهایی عصبی)، بولیمیا (پرخوری عصبی) و پرخوری افراطی رابطه هست.
پس تنهایی می تونه دلیلی تأثیرگذار در افزایش یا کاهش وزن باشه.

در مورد کسایی که دچار زیاد شدن وزن می شن، بیشتر دلیل این مسأله اون هستش که از غذا خوردن به عنوان روشی واسه نابود کردن احساس تنهایی خود استفاده می کنن.

تنهایی می تونه از علائم مریضی فراموشی باشه

طی تحقیقی روی ۷۹ فرد سالخورده ای که در خونه خود (و نه در خونه سالمندان) زندگی می کردن مشاهده شد کسایی که اندازه پروتئین امیلوئید در بدن اونا بیشتر بود، رابطه کمتری با بقیه داشتن و احساس تنهایی در اونا بیشتر بود.

خیلی از محققان فکر می کنن جمع شدن پروتئین امیلوئید در مغز دلیل اصلی بروز مریضی آلزایمره. طبق این تئوری ترکیبات امیلوئید رابطه بین سلولای مغزی رو دچار مشکل می کنه و در آخر با نابود کردن این سلولا، منتهی به بروز مشخصه مریضی فراموشی یعنی کاهش توانایی شناختی می شه.

تنهایی می تونه فرد رو در برابر سرماخوردگی و آنفولانزا ضعیف کنه

این مطلب را هم بخوانید :   پرخوری عصبی را با ۷ روش ساده از بین ببرید

طی تحقیقی در سال ۲۰۱۷ معلوم شد کسایی که احساس تنهایی می کنن بیشتر مستعد دچار شدن به سرماخوردگی هستن. در این تحقیق، ۱۵۹ نفر رو در برابر ویروس سرماخوردگی قرار دادن و بعد اونا رو به مدت ۵ روز تو یه اتاق هتل قرنطینه کردن.

همه این افراد مریض نشدن، اما در میان کسایی که مریض شدن آنایی که گفتن احساس تنهایی می کردن، شدت علائم سرماخوردگی در اونا ۳۹ درصد بیشتر بود.

طی تحقیق دیگری در سال ۲۰۰۷ معلوم شد سیستم ایمنی بدن افراد تنها فقط روی مقابله با باکتریا تمرکز داره و با ویروسا مقابله نمی کنه، پس افراد فقط در برابر عفونتای ویروسی آسیب پذیرتر هستن.

تنهایی می تونه منتهی به رفتارای ناسالمی شه

برخورداری از روابط مثبت در زندگی، ما رو تشویق می کنه رفتارای سالم تری داشته باشیم مثل بهتر غذا خوردن، داشتن خواب کافی، ورزش کردن و مراجعه به دکتر در صورت نیاز.

طی پژوهشی در سال ۲۰۱۰ با موضوع روابط اجتماعی و رابطه ان با رفتارای بهداشتی، مشاهده شد روابط ما می تونه بر رفتارای ما اثرات منفی و مثبت داشته باشه. در این تحقیق بیان شده که مثلا ازدواج کردن با کم شدن احتمال رفتارای پرخطری مثل کشیدن سیگار، مصرف مواد مخدر و زیاده روی در مصرف مشروبات الکلی ربط داره.
هم اینکه اندازه مرگ و میر در افراد متأهل کمتره که بیشتر دلیل اونو سالم تر بودن رفتارها در این افراد می دونن.

طبق این تحقیق، کسایی که بچه، شریک عاطفی یا همخانه دارن احتمال سوء مصرف مواد مخدر در اونا کمتره، پس کسایی که اینجور روابطی رو در زندگی خود ندارن احتمال اینجور رفتارای ناسالمی در اونا بیشتره.